Το Σιβρισάρι της Ιωνίας

Θοδωρής Κοντάρας

Εκδόσεις Μπαλτά / Σειρά: εξ Ανατολών, 2022, σελ. 496, τιμή: 20 ευρώ
isbn: 978-618-5658-04-5

Το βιβλίο αναφέρεται στην ιστορία και τη ζωή μιας μικρής κωμόπολης της Ανατολικής Ερυθραίας, 45 χλμ. νοτιοδυτικά της Σμύρνης, με βάση κυρίως τις μαρτυρίες Σιβρισαριανών προσφύγων που θησαυρίζονται στο Αρχείο Προφορικής Παράδοσης του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, αλλά και τη λαογραφική καταγραφή του φιλολόγου Γεωργίου Αρχοντάκη, σημερινού προέδρου της Ενώσεως Σμυρναίων, που βασίστηκε στις πληροφορίες πολλών Σιβρισαριανών γεννημένων πριν από το 1903. Όλοι οι πληροφορητές έζησαν όμορφα «εκεί, στην Πατρίδα», βίωσαν ως τα τρίσβαθα της ψυχής τους του Διωγμού τα πάθη και αργότερα, επί πολλά χρόνια, την «ντροπή» του πρόσφυγα.

Η φωνή εκείνων των ανθρώπων μάς καθοδηγεί μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, το οποίο περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα: την κοινωνική και κοινοτική οργάνωση, τις τοποθεσίες και τα γύρω χωριά, τα αντέτια και τα έθιμα, την πνευματική και υλική ζωή, την ιδιωτική και δημόσια ζωή, την εκπαίδευση, την οικονομία και τα μπερεκέτια του τόπου, την καθημερινότητα, καθώς και κάθε δραστηριότητα των κατοίκων, όπως έχουν καταγραφεί στα διάφορα διασωθέντα ντοκουμέντα και κυρίως στη μνήμη των προσφύγων Σιβρισαριανών. Η έκδοση περιλαμβάνει επίσης εκτενέστατα σχόλια και διευκρινίσεις πάνω σε ιστορικούς, γεωγραφικούς, γλωσσικούς και άλλους όρους του κειμένου.